100 Koyun Yılda Kaç Para Kazandırır? Et Süt Hesaplaması

100 Koyun Yılda Kaç Para Kazandırır? Et Süt Hesaplaması: Küçükbaş hayvancılık yapmak isteyenlerin en çok merak ettiği konulardan bir tanesi bu işin para kazandırıp kazandırmayacağıdır. Yıllık maliyeti oluşturan en önemli unsur yem giderleridir. Koyunların beslenmesi ve daha pek çok işlemin tümü için bir yatırıma ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak zorluğu kadar bir kar marjı olduğunu da söylemek mümkündür. Artık çoğu bölgemizde kapalı sistem koyun yetiştiriciliği yapılmaktadır. Besicilik ve yetiştiricilik yapmak isteyenler için maliyet hesaplamaları yaptık. Küçükbaş hayvancılığa dair tüm detayları içeriğimizde bulabilirsiniz.

Koyun Yetiştiriciliği

Koyun yetiştiriciliği uzun yıllardır pek çok vatandaşımızın gelir kaynağı olmuştur. Koyunculuk faaliyetleri meraya dayanmaktadır. Bu anlamda küçükbaş faaliyetleri ile ilgilenmek isteyenlerin ilk olarak bir meraya sahip olmaları gerekmektedir. Sürüde yer alan hayvanların sayısı ile mera büyüklüğü doğru orantılı olmaktadır. Genel olarak küçükbaş hayvancılıkta meraların düz ya da hafif eğimli olması tercih edilmektedir. Ancak ülkemizde mera yönetimi es geçilen bir konudur. Bu işten kazanç sağlamak isteyenlere vereceğimiz ilk ip ucu meraların ıslahını sağlamalarıdır.

Hayvancılıkta en önemli maliyet kalemi yem giderleridir. Hayvanların meralara salınması bir bakıma yem giderlerinden de tasarruf etmek anlamına gelmektedir. Meralarda hayvanların tüketebileceği ve yem değeri yüksek miktarda olan pek çok ot bulunmaktadır. Dışarıdan alınarak üretilmiş olan tohumlar, verimlilik bakımından doğal olarak meydana gelen çayır çimenden her zaman geri planda kalmaktadır. Küçükbaş yetiştiriciliği ile ilgili detaylı bilgi almak için tıklayınız.

Koyunlara verilecek olan yemler gerekli vitamin, mineral ve enerjinin çoğunu temin edemezler. Arazinin verimliliği bu açıdan önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Tarla ya da bahçeler ekildikten sonra kalan artıkların ki bunlara anız denilmektedir, bu alanlarda hayvanların otlatılması meraların da bir süre rahat bir nefes almasını sağlayacaktır. Kapasiteyi artırmak isteyenlerin aşağıdaki unsurlara dikkat etmesi gerekiyor;

• Hayvan hastalıkları ve oluşabilecek kayıplar dikkate alınması gereken bir konudur. 
• İş gücü maliyeti artıran ya da azaltan en önemli unsurdur. 
• Yukarıda bahsi geçtiği gibi meraların hayvanları otlatma kapasiteleri yüksek olmalıdır. 
• Pazarın güvence altına alınması gerekmekte ve satış konusunda istikrar vaat etmelidir. 
• Sektörde hangi alanda faaliyet gösterileceğinin belirlenmesi gerekmektedir. 
• Uygun damızlık temini es geçilmemesi gereken bir konudur. Yetiştirilecek olan hayvanların bölgeye uyumlu olması gerekmektedir. 
• Bakanlık tarafından en çok altı çizilen konu ise mera yönetimi olmaktadır. 

Koyun Yetiştiriciliğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yetiştiricilikte en önemli olan konu, anaç başına düşen koyun miktarını artırmak ve sağlıklı nesillerin oluşmasını sağlamaktadır. Kayıpları minimize etmek de temel amaç olmaktadır. Küçükbaş hayvancılıkta temel geçim kaynakları damızlık kuzu satılması, etçilik ve sütçülük faaliyetleri olmaktadır. Ülkemizde mevcut olan küçükbaş ırklarından genelde et üretimi yapılmaktadır. Sütçülük faaliyetleri sadece belirli bölgelerimizle sınırlıdır. Bahçe ve çiçekçilik sektöründe ise temel geçim kaynağı koyun gübresi olmaktadır. Bu işi yapacakların olaya kısa vadede bakmaması gerekmektedir.

Koyun alırken ırklar konusunda biraz bilginiz olsun. Sertifikalı olan ırkları almaya özen gösterin. Hangi ırk besiye çekilir gibi konularda bilgi alın. Koyunların kuzulama zamanı geldiğinde hayvanlara biraz daha imtina etmeniz gerektiğini unutmayın. Çiftliğinizde muhakkak doğum alanları olsun. Ayrıca hayvanların doğum aşamaları, bakımları, kırpılmaları vb. konularda da yeterli bilgiye sahip olmanız gerekiyor.

Yemin sindirebilmesi için hayvanların suya olan yakınlığı da önemlidir. Temiz su sağlayacak bir alt yapınız olmalıdır. Hayvancılık faaliyetlerinizin resmiyet arz etmesi için kurumlardan gerekli izinleri alın. Çiftçi Kayıt Sistemi‘ ne kayıt olun. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Kredi Kooperatifleri hatta bankalardan dahi kredi alırken bu sisteme kayıtlı olmak temel şart olmaktadır. Kayıt dışı faaliyette bulunmayın. İnternetten ÇKS kaydı nasıl yapılır? isimli içeriğimizden konu ile ilgili detaylı bilgi alabilirsiniz.

Yem fiyatlarını bilin. Örneğin Tarım Kredi Kooperatifleri‘ nin yeni doğan, besi yemi, tokluk yemi vb. yem çeşitleri bulunmaktadır. Bu yemlerin hangi dönemlerde hayvanlara verileceğinin bilinmesi gerekiyor. Tüketilecek yem miktarını da iyi ayarlamalısınız.

Sadece et ve sütten para kazanmak istemeyenler gübrecilik de yapabilir. Küçükbaş hayvanların gübreleri, diğer hayvanlara göre daha fazla potasyum, azot ve fosfat içermektedir. Ağılların ısı seviyelerinin de normal olması gerekmektedir. Çünkü koyunlar yağlı hayvanlar olduğu gibi soğuğa dayanıklıdırlar. Ağıllarda hava sirkülasyonunun olması da önemli konulardan bir tanesidir.

Koyun Irkları

Yetiştiricilik yapmak isteyenlerin ırklara hakim olması gerektiğinden bahsettik. Nasıl ki kanatlı sektöründe yumurta ve et tavuğu olarak cinsler farklılık gösteriyor ise, küçükbaş hayvancılıkta da durum aynen böyle işlemektedir. Alacağınız hayvan ırkları yapacağınız iş ile uyumlu olmalıdır.

Etçi ırklar: Karayaka, Kıvırcık, Hampshire, Southdown, Karacabey Merinosu(yapağı için de kullanılabilir.) , Bafra, Asaf, Menemen, Dorper, Columbia, Orta Anadolu Merinosu, Shrophire

Sütçü ırklar: İvesi, Sardinya, Sakız

Bu hayvanların yerel ya da ulusal yetiştiricilerden sertifikalı olarak alınması önemlidir. Bilinen bir üreticiden satın almak işinizi garanti altına almanızı sağlayacaktır. Sahip olduğunuz bir araziniz varsa karar verilmesi gereken nokta kaç adet koyun alınacağı olacaktır. Küçük ölçekli bir işletme kurmakla yüksek meblağlar kazanabileceğinizin hayalini kurmayın. İklim koşulları da sertse gelir elde etmek oldukça zor olacaktır.

Hayvanların barınaklarının soğuğa olduğu kadar vahşi hayvanlara karşı da güvenli olması gerekmektedir. Şayet meralarda ıslah çalışmaları yapılmamış ise bu dönüm başına ancak 10 hayvanın otlaması mümkün olacaktır.

Maliyet Hesaplaması

Sıfırdan bir çiftlik kurulumu yapmak isteyenlerin öncelikle bir proje hazırlaması gerekmektedir. Koyunlar büyükbaş hayvanlara göre daha az yer kapladığından her koyuna 1,5 metre kare bir alan yeterli olacaktır. Tabi çiftlikte çoban için barınak, yem odası gibi ek bölümlerin de olması gerekmektedir. Çiftliğin yapılacağı inşaat malzemeleri de maliyeti belirleyen en önemli unsurlardandır. Tahmini bir hesapla ilk etapta;

100 baş koyun ağılı; 100 bin TL

100 koyun tanesi 1000 TL’ den 100 bin TL (50 gebe koyun için 50 bin TL sermayeye ihtiyaç vardır.)

Yem giderleri; 50 bin TL

Diğer giderler; 20 bin TL

İşin yatırım boyutu ortada. Peki bu kadar yatırım yaptıktan sonra kazancımız ne olacak? Kar marjı elde etmemiz kaç yılı bulacak? vb. sorularınızın akıllara geldiğini duyar gibiyim. Yine ortalama rakamlar ile bir hesaplama yaparak işin boyutunu anlatmaya çalışacağım.

Hayvanların sağma dönemlerinde gebelik dönemlerinden daha fazla yem yiyeceklerini ifade etmek gerekiyor. Kaba yem bu anlamda yetersiz kalacaktır. Meralarda otlatarak bu maliyeti düşürebilirsiniz.

Günde 1 koyun 1,7 TL, ayda 52 TL, yılda 625 TL edecektir. Küçükbaş hayvancılığından kar elde etmek isteyenlerin çiftliklerine döl verimi yüksek ve gelişme dönemi hızlı olan hayvan ırklarından alması gerekiyor. Her koyundan 1 kuzu doğacağını düşünürsek zaten koyun alımı için yaptığınız yatırımı karşılarsınız. Koyunların ikiz ya da üçüz kuzulaması durumunda ise işletmeniz kar elde edecektir.

Et üretimi yapmak isteniyor ise 30-35 kilogram bir hayvandan 17-18 kilogram et çıkacağı düşünülürse, kilogramı 60 TL’ den 1.020 TL ediyor. Canlı olarak bu hayvanları sattığınızda daha çok kar edebilirsiniz. Çünkü 1250 TL’ den 100 koyun 125 bin TL ediyor. Yıllık bir koyunun yem maliyetinin 625 TL olduğunu hatırlayalım. Bu anlamda kazandığınız tutarın yarısı zaten yeme gitmiş oluyor. Bu amaçla yem giderlerini azaltmak için çözümler üretmeniz gerekiyor.

Ülkemizde en çok süt veren koyun ırklarından Sakız ırkının günlük süt verme kapasitesi 2 kilogramdır. 100 adet koyunuz olsa günde 200 kilogram süt elde etmiş olursunuz. 3 TL’ den günlük 600 TL kazancınız olacaktır. Ancak sistem bu şekilde işlemiyor. Süt mandıralar tarafından çok ucuza alınıyor ve tüketiciler süte yüksek meblağlar vererek ulaşıyor. Bu sebeple hayvanların besiye çekilmesi ve et üretimi yapılması daha mantıklı olacaktır. Sütten para kazanmak isteyenlerin süt ürünleri yapan işletmeler ile anlaşabilir.

Tabi bazı koyunların süt verme kapasiteleri düşük olduğundan dolayı günde 500 ml süt alındığını hesaplarsak 100 koyun günde 50 kilogram süt verir. Yine 3 TL’ den satsanız günde 150 TL kazanırsınız. Bu da yılda 54 bin demektir. Yani sadece süt işi yapacağım diyenler elde ettikleri tutar ile hayvanlarının karınlarını zor doyurur. 🙂 Ancak örneğin Ezine bölgesinde yapılan peynirlerde koyun sütü kullanılmakta ve bu peynirin kilogramı 40 TL olmaktadır. Asıl para burada…

Bir girişimci olarak hangi sektörde faaliyet gösterirseniz gösterin, fıtrat gereği biraz ticari zekanızın olması gerektiği kaçınılmazdır. Yetiştiricilik yapmak isteyenlerin sektör ile ilgili detaylı bilgisi olması gerekmektedir. Hayvan hastalıklarına karşı bir takım önlemler alınmalı ve oluşabilecek zayiat önlenmelidir. Ağıl yapmak için pek çok firmadan fiyat alabilir ve anahtar teslimi kurulum gerçekleştirebilirsiniz. Anahtar teslimi koyun çiftliği içeriğimizde yaptığımız maliyet hesaplamasını inceleyebilirsiniz. Bu aşamalar tamamlandıktan sonra hayvan seçimi oldukça önemli olmaktadır. Canlı hayvan satmak isteyenler için Kurban Bayramları gerçekten bayrama dönüşmektedir. 🙂 Kasaplar ile anlaşılarak da et satışı yapılabilir.

Çiftlik kurmak isteyenlere devlet tarafından verilen pek çok teşvik de bulunmaktadır. Canlı hayvan alımları konusunda bankaların kredi almak için kapısını çalmanıza gerek yok.Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri yatırım ve işletme dönemlerine ait 100 bin TL’ ye kadar olan kredileri yüzde 0 faizli olarak sunmaktadır. Hayırlı işler diliyoruz. 🙂