Damga Vergisi Tutarları ve Beyanname Oranları Hesaplama

04.01.2023
Damga Vergisi Tutarları ve Beyanname Oranları Hesaplama

Vatandaşlar, ticaret işi ile uğraşanlar devlete vergi ödemekle yükümlüdür. Konu imzalanan sözleşmeler, beyannameler, kontratlar gibi değerli varlıklar olduğunda damga vergisi kavramı ortaya çıkmaktadır. Damga vergisi nedir ve nasıl belirlenir, mükellefi kimdir, kaç TL ödenir, 2023 yılı güncel damga vergisi oranları, limitleri, üst dilim, damga vergisinin nasıl hesaplandığı konularında tüm sorularınıza yanıt bulabileceğiniz içeriğimizi inceleyebilirsiniz.

Damga Vergisi Nedir? Nasıl Belirlenir?

Vatandaşların belge üzerinden yaptığı resmi işlemleri vergilendiren bir vergi türüdür. Eski adıyla Damga Resmi olarak da bilinen bu vergi türü, şu an, 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunu’na göre belirlenen oranlarda alınmaktadır.

Damga vergisinin konusu kanunda belirtilen Tablo(1)‘ deki kağıtlardır. İmzalanarak ispat aracı ve gösterilecek kağıtlar haline gelmesi verginin belirlenmesini sağlıyor. Daha detaylı anlaşılması açısından bu kanunda yer alan kağıtlar tek tek ve açıkça listelenmiştir. Damga vergisinin konusu olan kağıtlar;

  • Belli parayı ihtiva eden kağıtlar
  • Abonelik,kira, satış sözleşmeleri
  • Sözleşmeler, kontratlar
  • Taahhütnameler
  • Verilen yıllık gelir, kurumlar, KDV, Muhtasar Prim Hizmet beyannameleri
  • Gümrük idareleri, belediye ve il özel idarelerine verilenler
  • SGK’ya verilen sigorta prim bildirgeleri
  • Mazbata ve kararlar
  • Ticari ilişkilerde kullanılan kağıtlar
  • Gelir Tablosu, Bilanço
  • Diğer kağıt ve makbuzlar
  • Kefalet, rehin, teminat senetleri

Damga Vergisi Alınan Kağıtların Özelliği

Vergiye tabi olacak kağıtların imzalanması ile veya imza yerine geçen işaretler konarak düzenlenen kağıtların genel özellikleri kanunda belirtilmiştir.

  • İmzalanarak veya üzerine imza yerine geçebilecek e-imza ile onaylanması halinde geçerli olur
  • Bu kağıtlar herhangi bir hakkı ispat etmelidir.
  • İbraz ayni resmi kurumlara gösterilmesi ve hakların ispat edilebilir olması gerekmektedir.

Damga vergisi Türkiye sınırları içinde düzenlenen kağıtlardan alınır. Ancak yurtdışında düzenlenen kağıtlar için iki istisna vardır:

  • Yurtdışında düzenlenen kağıtların Türkiye’deki resmi dairelere ibraz edilmesi, verilmesi,
  • Üzerinde devir, ciro işlemlerin yapılması, şekil yönünden vergiye tabidir.

Damga Vergisi Mükellefi Kimdir?

Vergi yükümlülüğü kağıda atılan imza ile başlıyor. Genel olarak kesintiye tabi bu evraklar tek bir kişi tarafından imzalanmaktadır.

  • Kişiler arasında olan ikili ilişkilerde müteselsil yani diğer adıyla birlikte sorumluluk söz konusudur.
  • Birden fazla kişinin imzası bulunuyorsa, her biri ayrı ayrı sorumlu olur.
  • Resmi daireler ile vatandaş arasında yapılan sözleşmeler veya diğer kanunda belirtilen kağıtlar için sorumluluk yine kişiye ait olmaktadır.
  • Yurtdışında düzenlenen ve yurtiçinde resmi kurumlarda işlem gören kağıtlar için vergi mükellefi bu devir, ciro işlemlerini yapanlardır.

Damga Vergisi 2023 Oranları ve Hesaplama Ölçüleri

Evraklara ait damga vergileri nispi ve maktu olarak alınmaktadır. Bu kavramların ne olduğuna kısaca bakmak gerekirse:

  • Maktu vergi, kağıdın türüne ve özelliklerine göre,
  • Nispi, belgelerde yazılı olan para yani matraha göre belirlenir ve alınır.

Bu yıl için belirlenen vergi oranları Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 29 Aralık tarihli, 31349 sayılı 85 seri nolu Damga Vergisi Kanunu Tebliği‘ne göre ayrı ayrı başlıklarda belirlenen beyanname ve diğer tutarları başlıklarda inceleyelim:

Akitlerle İlgili Kağıtlar (Belli Parayı İhtiva Eden Kağıtlar)

  • Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler, Binde 9,48
  • Kira mukavelenameleri, Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden Binde 1,89
  • Kefalet, teminat ve rehin senetleri, Binde 9,48
  • Tahkimnameler ve sulhnameler Binde 9,48
  • Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir kağıda taalluk edenler dahil), Binde 1,89
  • (Değişik: 5766/10-b md.) (Yürürlük: 6/6/2008) Karayolları Trafik Kanunu uyarınca kayıt ve tescil edilmiş ikinci el araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmeler ‰ 1,89
  • (Ek: 6728/28 md.-Yürürlük 9/8/2016) Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmeleri (yatırım taahhüdü bulunanlar dâhil ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni süresine göre bulunacak bedel üzerinden, Binde 9,48
  • (Ek: 6728/28 md.-Yürürlük 9/8/2016) Resmî şekilde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri ‰ 0
  • (Ek: 6728/28 md.-Yürürlük 9/8/2016.) Resmî dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmeler Binde 9,48
  • (Ek: 15/7/2016-6728/28 md.) 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen:
    • a) Taksitle satış sözleşmeleri, Binde 9,48
    • b) Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri Binde 0
    • c) Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri Binde ‰ 9,48
    • ç) Paket tur sözleşmeleri ‰ 9,48
    • d) Abonelik sözleşmeleri Binde 9,48
    • e) Mesafeli satış sözleşmeleri Binde 9,48
  • (Ek: 6728/28 md.-Yürürlük 9/8/2016.) 7/6/2012 tarihli ve 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu kapsamında düzenlenen turist rehberliğine ilişkin sözleşmeler, Binde 9,48
  • (Ek: 6728/28 md.-Yürürlük 9/8/2016) 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:
    • a) Toptan elektrik satış sözleşmeleri Binde 9,48
    • b) Perakende elektrik satış sözleşmeleri Binde 9,48
  • (Ek: 6728/28 md.-Yürürlük 9/8/2016) 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:
    • a) Toptan doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler Binde 9,48
    • b) Tüketicilere doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler Binde 9,48
  • (Ek: 23/2/2017-6824/5 md.) Resmi şekilde düzenlenen kat
    karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri
    Binde 0
  • (Ek: 23/2/2017-6824/5 md.) Resmi şekilde düzenlenen kat
    karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında
    yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat
    taahhüt sözleşmeleri Binde 0
  • (Ek: 23/2/2017-6824/5 md.) Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı
    inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri
    ‰ 0
  • (Ek: 23/2/2017-6824/5 md.) Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri Binde 0
    B. Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:
    • Tahkimnameler 97,20 TL
    • Sulhnameler 97,20 TL
    • Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında
      düzenledikleri kontenjan sözleşmeleri,
      546,40 TL
      (Belli parayı ihtiva edenler dahil)

Mazbata ve Kararların Damga Vergisi Oranları

  • Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla ilgili olmayarak
    Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve kararlarla hakem kararları:
    a) Belli parayı ihtiva edenler Binde 9,48
    b) Belli parayı ihtiva etmeyenler 97,20TL
  • (Değişik: 4/6/2008-5766/10 md.) İhale Kanunlarına tabi olan veya
    olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü
    ihale kararları ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikâyet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi hâlinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi ret ve iade edilmez.) (Ek hüküm: 15/7/2016-6728/28 md.) (4/1/2002 tarihli) Binde 5,69

Ticari İşlemlerde Kullanılan Kağıtlar İçin Damga Vergisi

  • Ticari ve mütedavil senetler:
    a) Emtia senetleri:
    aa) Makbuz senedi (Resepise) 33,40 TL
    ab) Rehin senedi (Varant)19,70 TL
    ac) İyda senedi 3,10 TL
    ad) Taşıma senedi 0,80 TL
    b) Konşimentolar 19,70 TL
    c) Deniz ödüncü senedi Binde 9,48
    d) İpotekli borç senedi, irat senedi Binde 9,48
  • Ticari belgeler:
    • a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri 33,40 TL
    • b) Resmi dairelere ve bankalara ibraz edilen bilançolar ve işletme
      hesabı özetleri:
    • ba) Bilançolar 74,90 TL
    • bb) Gelir tabloları 35,80 TL
    • bc) İşletme hesabı özetleri 35,80 TL
    • c) Barnameler 3,10 TL
    • d) Tasdikli manifesto nüshaları 14,60 TL
    • e) Ordinolar 0,80 TL
    • f) Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları 14,60 TL

Makbuzlar ve Diğer Kağıtlardan Alınan Vergiler

  • 1.Makbuzlar:
  • a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar Binde 9,48
  • b) Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (Ek: 5766/10-ç md.) (Yürürlük: 6/6/2008) (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar ‰ 7,59
  • c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu mahiyetteki senetler Binde 7,59
  • d) İcra dairelerince resmi daireler namına şahıslara ödenen paralar için düzenlenen makbuzlar Binde 7,59
  • Beyannameler (Bu beyannamelerin sadece bir nüshası vergiye
    tabidir):
    • a) Yabancı memleketlerden gelen posta gönderilerinin
      gümrüklenmesi için postanelerce gümrüklere verilen liste
      beyannamelerde yazılı her gönderi maddesi için
      0,80 TL
    • b) Vergi beyannameleri: (Ek hüküm: 15/7/2016-6728/28 md.) (f) bendi dâhil olmak üzere, beyanname verme süresi içerisinde düzeltme amacıyla verilen beyannameler hariç)
      • ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri 97,20 TL
      • bb) Kurumlar vergisi beyannameleri 129,80 TL
      • bc) Katma değer vergisi beyannameleri 64,10 TL
      • bd) Muhtasar beyannameler 64,10 TL
      • be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi beyannameleri hariç) 64,10 TL
  • c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler 129,80 TL
  • d) Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler 47,60 TL
  • e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri 47,60 TL
  • f) (Ek: 18/2/2009-5838/15 md.; Değişik: 15/7/2016-6728/28 md.) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannameler 76,00 TL
  • Tabloda yazılı kağıtlardan aslı 1,00 Yeni Türk Lirasından fazla
    maktu ve nispi vergiye tabi olanların resmi dairelere ibraz edilecek
    özet, suret ve tercümeleri. 0,80 TL

Bununla birlikte, 2021 yılı damga vergisi üst dilimi 3.534.679,90 Türk Lirası olarak belirlenmiştir.

Damga Vergisinin Ödenmesi

Belirlenen ödeme tarihlerinde, ilgili yerlere ödenecek tutar için, Damga Vergisi Kanunu birden fazla ödeme şekli belirtmiştir. Vergi dairesine şahsen giderek, internet aracılığı ile veya anlaşmalı bankalardan belirlenen tutarları ödeyebilirsiniz.

  • Makbuz karşılığı
  • Basılı damga ile
  • İstihkaktan kesinti yoluyla ödeme

Damga Vergisi Ne Zaman Verilir? Ödeme Tarihleri

Yukarıda sayılan ödeme yöntemleri ile verilecek beyannamelerin sunulması ve hesaplana n tutarın ödenmesi için belli tarihler vardır. Bu günlerde beyandan sonra çıkan vergi nakit olarak ödenmektedir.

  • Makbuz kesilerek ödenecek vergilerde sürekli muafiyet durumunda, izleyen ayın 23. günü akşamı beyan edilir, 26. gününe kadar ödenir.
  • Makbuz karşılığı yapılan ödemelerde, devamlı vergi mükellefiyeti olmayanlar için, beyan edildiği itibaren 15 gün içinde yapılmaktadır.

Damga Vergisi Ödemeleri Nereye Yapılır?

Belirlenen usul ve esaslarla mükellefler, bulunduğu yerdeki Vergi Daireleri aracılığı ile, anlaşmalı bankalara giderek ve son olarak da Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın İnteraktif Vergi Dairesi online sistemi aracılığı ile ödemelerini kolaylıkla yapabilirler.

Ayrıca basit usule tabi esnafların ödeyeceği vergiler ve giderler ile ilgili detaylı bilgiyi buradan inceleyebilirsiniz.

Damga Vergisi Hesaplamaları

Sıralanan oranlar ile hesaplamalar güncel olarak yapılarak, vergi mükellefi olan vatandaşlar, ödeme yöntemleri ile nispi ve maktu olarak ödenmektedir. Bu hesaplamalar yapılırken her evrak, kağıt ve diğer evraklar için brüt kazanç veya matrah tutarının kanunda güncellenen oran ile çarpılmasıyla bulunmaktadır. Evraklara göre, 50.000 TL üzerinden örnek hesaplamalar yapalım:

  • Kefalet, rehin, teminat senetleri, 50.000 TL x ‰9,48 damga vergisi tutarı 474 liradır.
  • Fesihnameler için damga vergisi, 50.000 TL X Binde 1,89 olarak, 94,50 TL hesaplanmaktadır.
  • Kefalet bulunmayan kira için sözleşmeye ait tutar, 50 bin TL X ‰1,89 = 94,50 lira olmaktadır.
  • Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi, 50.000 TL üzerinden Binde 0 yani vergi sıfırdır.
  • 2. El araç satış ve devir sözleşmesi, 50 bin TL üzerinden binde 1,89 alınarak yine 94,50 lira bulunur.
  • Taahhütname için damga vergisi hesaplama, 50.000 TL X 0,00948 474 liradır.
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.